Już za chwilę nasze dzieci ponownie zasiądą w szkolnych ławkach lub po raz pierwszy rozpoczną przygodę ze szkołą lub przedszkolem. Towarzyszy temu wiele emocji skrajnych- od stresu, lęku czy niepewności po radość i ekscytację z nowości lub powrotów do swojej klasy, ulubionych nauczycieli czy szkolnych kolegów i koleżanek. Jak można wspierać dziecko w tych trudnych emocjach?
- Po pierwsze BYĆ
Co to oznacza? Towarzyszyć dziecku w tym wymagającym dla niego czasie. Wspólnie wybrać ubranie na ten dzień, zjeść śniadanie razem, pojechać na rozpoczęcie z dzieckiem i zapewnić o swojej obecności podczas uroczystości rozpoczęcia czy w umówionym miejscu oczekując powrotu dziecka (jeśli nie osobiście to wirtualnie- poprzez wspierające wiadomości, miłe zdjęcie czy wideorozmowę zaraz przed/po rozpoczęciu roku szkolnego)
- Po drugie ROZMAWIAĆ
Odpowiadać na nurtujące dziecko pytania, opowiadać o tym, co wiemy na temat miejsca gdzie dziecko idzie, jak wyglądać może ten dzień i początki w przedszkolu/szkole, rozważać i analizować różne scenariusze tak by przygotować dziecko na to, co może się wydarzyć i jak wyglądać początek edukacyjnej przygody
- Po trzecie BYĆ SZCZERYM
Nie budujmy bajkowego obrazu przedszkola czy szkoły jako miejsca gdzie dzieje się sielanka, wszyscy są mili, fajni i chcą się z nami bawić i rozmawiać, nikt nic nie wymaga a Pani nauczycielka to miła ciocia z nieschodzącym uśmiechem z twarzy ale i nie straszmy dziecka szkołą czy nauczycielami posługując się tekstami typu:
„Oj zobaczysz, pójdziesz do szkoły to jak się będzie tak przebierał powoli w szatni po w-f jak teraz to będziesz sam siedział a reszta już dawno pójdzie na kolejną lekcję i się wszyscy będą z Ciebie śmiali” czy
„W szkole nikt się nie będzie z Tobą cackał jak my tutaj w domu więc jedz/pisz ładnie/ubierz się schludnie/pospiesz się…” i temu podobne
Rozmawiajmy szczerze z dziećmi i budujmy racjonalny i realny obraz przedszkola/szkoły i dzieci tak jak to w rzeczywistości wygląda. Unikniemy w ten sposób rozczarowań i przygotujemy dziecko psychicznie na różne sytuacje i możliwości.
- Po czwarte PRZETRENUJMY „NA SUCHO”
Możemy przed rozpoczęciem pójść na spacer pod przedszkole/szkołę do której za moment idzie dziecko, pokazać mu drogę, okolicę, wejście, budynek. Jeśli to możliwe wejść do środka, przejść przez koryta, szatnie czy zajrzeć do łazienki czy na sale gimnastyczną. Pomocna może też stać się zabawa w rozpoczęcie roku jako trening, modelowanie zachowania i oswajanie z emocjami temo towarzyszącymi. Możemy zabawić się że jesteśmy nauczycielem, który wita dzieci, podaje im plan lekcji na kolejny dzień czy prosi o przedstawienie się uczniów a potem zamienić role tak, by dziecko mogło stać się nauczycielem a my dzieckiem które zaczyna naukę. Zamiana ról w zabawie ma dodatkową funkcję regulacji napięcia u dziecka oraz modelowania zachowań, na których nam zależy.
Pamiętajmy też o naszych emocjach jako rodzica, które rezonują na dziecko czy tego chcemy czy nie. Nie przelewajmy na nie naszych stresów czy lęków, nie przedłużany trudnego momentu pierwszych rozstań i samodzielnego pozostania na terenie placówki. Po powrocie nie stawiajmy ich w krzyżowy ogień pytań o to jak było, co robili, co fajnego a co nie. Dajmy czas na przetworzenie tego, co się działo, na ukojenie emocji i poukładanie sobie wszystkiego w dziecięcej główce. Często to dopiero przed snem dzieci otwierają się i opowiadają różne sytuacje których doświadczali za dnia. Bądźmy cierpliwi.
Warto przed rozpoczęciem roku szkolnego porozmawiać z dziećmi również o innych. Zwrócić uwagę na to, że w szkole będzie dużo innych dzieci, że mogą różnie reagować na początku nauki, mieć tak samo wiele emocji jak nasze dzieci i wcale nie muszą być one u każdego takie same i podobnie intensywne. Porozmawiajmy z dziećmi o inności, o różnym wyglądzie, wadze czy wzroście. Budujmy u dzieci empatię, akceptację różnorodności i tolerancję. To bardzo ważne aspekty, które zwłaszcza na początku przygody z przedszkolem czy szkołą mogą pomóc w adaptacji naszych i innych dzieci.
Powodzenia w nowym roku szkolnym 🙂
Artykuł przygotowała:
Iwona Strzałkowska-Nowak
Psychoterapeutka, Psychopedagożka, oligofrenopedagożka, specjalistka diagnozy
i terapii zaburzeń ze spektrum autyzmu
Trenerka TUS, właścicielka Gabinet Terapii PUZZEL w Ostrowcu Św.